Organisaties die in Nederland werken met informatietechnologie hebben veel overtollige of defecte apparatuur liggen. Soms verouderd, soms tijdelijk buiten gebruik, vaak met gevoelige data erop. Er wordt meer ingezameld dan vroeger, ook van tablets en laptops. Volgens het CBS is het percentage mensen dat oude laptops inzamelt voor recycling gestegen van 15 procent in 2022 naar bijna 18 procent in 2024. Bij tablets was de stijging van 10 naar 13 procent. Dat laat zien dat er bewustzijn groeit, ook al blijft een groot deel van apparaten thuis liggen of worden ze doorverkocht.
Aan de aanbodzijde nemen specialistische bedrijven toe die diensten aanbieden rond IT recycling – ophalen, veilige datavernietiging, sorteren van materialen, hergebruik. Bijvoorbeeld Rhenus IT Cycle biedt elektronica recycling voor zakelijke klanten aan door heel Nederland. IT Recycling, een bedrijf dat zich richt op afgeschreven IT-producten, wordt onderdeel van EyeTi. Dat laatste betekent meer schaal en mogelijk betere logistieke en verwerkingsmogelijkheden voor IT recycling in zakelijke settings.
Organisaties die elektronica gebruiken, hebben te maken met wet- en regelgeving rondom afgedankte apparatuur. In Nederland valt dit onder de Regeling afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA), ook wel de Nederlandse uitvoering van de Europese WEEE-richtlijn. Producenten en importeurs moeten zorgen dat apparaten worden ingenomen en gerecycled, en rapporteren jaarlijks hoeveel apparatuur ze op de markt brachten en hoeveel afval is verwerkt.
Daarnaast bestaat de WEEELABEX certificering. Dat is een kwaliteitslabel dat eisen stelt aan inzameling, opslag, transport, verwerking en hergebruik van e-waste, ook wel elektronica afval. Alleen verwerkers met deze certificering mogen elektronica recycling uitvoeren volgens bepaalde regels. Voor bedrijven betekent dat ze goed moeten nagaan of de dienstverlener die hun IT apparatuur weghaalt daadwerkelijk gecertificeerd is, en of datavernietiging veilig gebeurt.
Verder worden er eisen gesteld aan veilige verwijdering van persoonsgegevens, zeker bij IT recycling waar harde schijven en andere data-opslagmedia betrokken zijn. Data moet ‘gewist’ of ‘vernietigd’ worden volgens standaarden, zodat gevoelige informatie niet op straat komt te liggen.
Ook al zijn regels helder, in de praktijk lopen kantoren soms tegen problemen aan. Eerst de logistiek: oude hardware ligt verspreid door gebouwen, mensen weten vaak niet precies wat er moet gebeuren, en de data schoonmaken is tijdrovend. Soms is hardware nog in gebruik, maar verouderd – het beslissen wat bewaard wordt voor hergebruik en wat afgedankt wordt vraagt afwegingsvermogen.
Ten tweede het risico van malafide handelaren. Er zijn signalen dat hardware wordt aangeboden aan bedrijven die beweren te recyclen, maar in werkelijkheid de apparatuur ongecontroleerd exporteren. Een artikel over IT Recycling in Nederland meldt dat zulke aanbieders regelmatig bellen met kantoren over overtollige hardware. Dat brengt risico’s met zich mee, vooral op het gebied van dataveiligheid en milieu.
Ten derde de haalbaarheid van hergebruik. Niet alle apparatuur is geschikt voor tweedehands gebruik, vaak vanwege verouderde onderdelen of gebrek aan softwareondersteuning. Wanneer hergebruik niet mogelijk is wordt recycling nodig, maar dat proces moet zorgvuldig: materialen scheiden, ook gevaarlijke stoffen (zoals batterijen) apart houden, en voldoen aan certificeringen.
Je kunt zelf stappen zetten om verantwoordelijk om te gaan met afgedankte ICT-middelen. Begin met inventarisatie: welke apparaten zijn er, in welke staat, welke bevat data. Stel een beleid op dat rekening houdt met dataveiligheid, hergebruik en recyclen. Kies dienstverleners die gecertificeerd zijn (bijv. WEEELABEX) en die duidelijk rapporteren over wat er gebeurt met de apparatuur.
Verder loont het om processen in je organisatie helder te hebben: wie verzamelt overtollige hardware, wie verwijdert data, wie bepaalt wat hergebruikt wordt, en wanneer iets daadwerkelijk gerecycled wordt. Vaak is het zinvol een partner in te schakelen die alles in één kan verzorgen: ophalen, hergebruik, vernietiging, recycling.
Ten slotte: blijf op de hoogte van veranderende wetgeving. Nieuwe eisen kunnen komen voor producentenverantwoordelijkheid, verzamelpercentages, rapportageverplichtingen en dataveiligheid bij afvoer van hardware.
Een opvallende verandering is de overname van IT Recycling door EyeTi. Die samenvoeging betekent mogelijk betere schaal en efficiency in zowel hergebruik als het recyclen van restmaterialen zoals metalen en plastic. Ook blijkt dat bedrijven vaker kiezen voor diensten die datavernietiging op locatie bieden, zodat ze zeker zijn over wat er met hun data gebeurt.
Daarnaast groeit het aanbod van gratis inname of ophaaldiensten voor elektronica afval bij bedrijven. Wecycle voor bedrijven biedt bijvoorbeeld aan dat je elektronica, lampen, batterijen veilig en gratis of tegen lage kosten kwijt kunt.
Je hebt nu een beeld van waar elektronica recycling en IT recycling op kantoren staat: meer bewustzijn, strengere regels, betere diensten. Als je werkplek hebt met overtollige IT-apparatuur is het tijd om actie te nemen. Verzamel wat er ligt, onderzoek je opties, kies een gecertificeerde partner, en borg dat de data veilig verwijderd wordt. Je draagt niet alleen bij aan beter hergebruik van materialen, maar voorkomt risico’s voor jouw organisatie.
Terug
